TeamFRL Opsterland

DE IMPACT EN INZET VAN TEAMFRL OPSTERLAND Inisjatyf fan JAARVERSLAG 2023

De aandacht voor meer welzijn én een gezonde leefstijl in onze samenleving groeit. Dit is nodig. We worden met z’n allen gemiddeld gezien steeds ouder, maar niet per se gezonder. Tegelijkertijd staat de zorg steeds meer onder druk en zien wij een toename van beweegarmoede, overgewicht en obesitas. En wat te denken van de gezondheidsverschillen tussen mensen met een laag en een hoog inkomen? Ook die groeit. Dat gaat ons aan het hart. Want, ook in de gemeente Opsterland zijn er nog teveel inwoners inactief en hebben nog teveel mensen een afstand tot de samenleving. Daar willen wij verandering in brengen. Het is onze droom om álle inwoners van Fryslân in beweging te brengen en te houden. Om hiermee samen een basis te leggen voor meer gezondheid en welzijn voor iedereen. Jong en oud, arm of rijk, met óf zonder beperking. Dat is waar TeamFRL Opsterland elke dag voor gaat. Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Sportakkoord II bieden een mooi fundament voor een samenhangende lokale aanpak. Daar bouwen wij als TeamFRL Opsterland graag aan mee. Juist door onze krachten in twee gemeenten te bundelen, kunnen wij samen impact maken. Immers, de kennis en ervaringen die wij opdoen in Opsterland kunnen wij weer toepassen in Weststellingwerf. En andersom. Zo dragen wij bij aan vitale clubs, tillen wij het bewegingsonderwijs naar een hoger niveau en zorgen wij voor meer inclusie door sporten en bewegen toegankelijk te maken voor álle doelgroepen. Uiteraard in samenwerking met maatschappelijke partners, sport- en beweegaanbieders, scholen én natuurlijk de inwoners. In Opsterland leidde dit tot mooie resultaten. Van de rijke gymles op basisscholen, maatwerkondersteuning voor clubs tot sportieve activiteiten voor jong en oud. Op de komende pagina’s vertellen onze buurtsportcoaches over de initiatieven die ze namen, de verbindingen die ze legden en de inwoners die zij in beweging brachten. Ik ben trots én dankbaar dat wij met onze TeamFRL-aanpak ook dit jaar zoveel positieve impact mochten maken in de gemeente Opsterland. Veel leesplezier en tot in 2024! VOORWOORD Miranda Veenstra VEEL LEESPLEZIER!

TeamFRL Opsterland Wetterwille 9 8401 GB Gorredijk opsterland@team.frl BIJDRAGEN AAN DE SPEERPUNTEN VAN GEMEENTE OPSTERLAND DIT JAARVERSLAG IS EEN UITGAVE VAN: Participatie sport en bewegen Maatschappelijke rol sport en beweegaanbieders Gezondheid Beweegvriendelijke omgeving Bewegingsonderwijs Aangepast sporten Sporten met inwoners met een kleine beurs 3 team.frl/opsterland

Jasper Jeltse HET TEAM Buurtsportcoach en vakleerkracht TROTS OP TEAM OPSTERLAND Simon Buurtsportcoach en vakleerkracht Buurtsportcoach en vakleerkracht Buurtsportcoach en vakleerkracht Timo Buurtsportcoach en vakleerkracht Leon

Miranda Anouk Lillian Geerte Buurtsportcoach Regiomanager Buurtsportcoach en vakleerkracht Buurtsportcoach en vakleerkracht Buurtsportcoach Clubondersteuner Buurtsportcoach en vakleerkracht Jaïr Thomas 5 Jeroen

IMPACTGEBIEDEN 0-4 jaar 08 Jongeren 26 4-12 jaar 14 BINNEN DEZE GEBIEDEN MAKEN WE IMPACT

7 Volwassenen 30 Clubondersteuning 44 54 58 Coördinatie sport & preventie Bewegen in de openbare ruimte Senioren 36 Aangepast sporten 40

VROEG BEGONNEN IS VROEG GEWONNEN! 0-4 JAAR Klimmen en klauteren, rennen en springen: bewegen is leuk én belangrijk. Zeker voor de allerkleinsten. Want regelmatig en gevarieerd bewegen zorgt voor allerlei positieve effecten. Een betere gezondheid, een betere weerstand, meer zelfvertrouwen. En wist je dat bewegen ook goed is voor de sociale vaardigheden en de taalontwikkeling van peuters en kleuters? Daarnaast ervaart een kind op latere leeftijd meer plezier in bewegen wanneer het hier op jonge leeftijd al mee begint. Daarom maakt TeamFRL Opsterland sporten voor de allerkleinsten mogelijk. Dit doen we samen met de opvanglocaties en sportaanbieders in de gemeente.

ONDERSTEUNING KINDEROPVANG Je bent nooit te jong om te bewegen vinden ze bij kinderopvang De Treffer. Voor achttien peuters en kleuters hebben wij daarom vijftien lessen gegeven. In de lessen stonden klimmen, rollen, dansen, gooien en springen centraal. Prachtig om de vooruitgang te zien bij deze jonge kinderen: ze groeien tijdens de lessen op sociaal én motorisch vlak. VAN JONGS AF AAN VAARDIG IN BEWEGEN 18 kinderen kwamen in beweging tijdens de 15 lessen die wij gaven

SPORT- EN BEWEEGOVERZICHT VOOR DE KLEINTJES 0-4 JAAR 11 Het viel ons op dat er in onze gemeente weinig bekendheid is over het sport- en beweegaanbod voor baby’s, peuters en kleuters. Hoog tijd om meer aandacht aan de communicatie te besteden. In 2022 zijn we daarmee gestart door een overzicht uit te brengen van het sport- en beweegaanbod voor de kleintjes. Dit jaar hebben we dit boekje vernieuwd en uitgebreid. Je vindt het online maar ook bij de consultatiebureaus in de gemeente. Overzicht sport- en beweegaanbod voor 0-6 jaar

BEWEEGHUMMELTJES In 2023 zijn wij het project ‘Beweeghummeltjes’ gestart. Hiermee willen wij peuters op een leuke manier uitdagen om lekker te bewegen. Niks gedwongen, maar onbewust aan de slag met vaardigheden zoals mikken, dansen, klimmen, gooien, springen, kruipen, rollen en nog veel meer. Het allerbelangrijkste? Dat is samen plezier maken. Daarnaast zijn de activiteiten gericht op een aantal thema’s van het totaalprogramma ‘Uk en Puk’: een methode om spelenderwijs en doelgericht te werken aan de brede ontwikkeling van kinderen. Hiermee willen wij onderwijsachterstanden voorkomen of verminderen, zodat kinderen een betere start maken in het basisonderwijs. BEWEGEN VOOR DE ALLERKLEINSTEN

0-4 JAAR 13

BEWEGEN ALS BASIS! 4-12 JAAR Voor docenten én kinderen zijn uitdagende sportlessen belangrijk. Kinderen leren dankzij de sportles om anders om te gaan met klasgenoten, winst en verlies te incasseren en plezier te hebben bij sport en bewegen. Leerkrachten halen hierdoor meer plezier uit hun lessen. Ook dit jaar heeft TeamFRL Opsterland hard gewerkt om alle jeugd in de gemeente een goede sportieve basis mee te geven. Op school, maar ook daarbuiten. Van sporten in de vakanties, naschoolse evenementen tot de Gezonde Gymles: wij helpen basisschoolkinderen op weg naar een gezonde leefstijl én maken ze bewust van het belang van sport.

VAKANTIE ACTIVITEITEN Ook in de vakanties brengen wij kinderen graag in beweging. Samen met sportorganisaties in de regio organiseerden wij daarom een aantal leuke activiteiten: de Coole Gymles, de Simmerjump, het Opsterlands Kampioenschap Tikkertje én een E-sports evenement. In totaal hebben zo’n 360 kinderen volop gerend, gespeeld en gesport. Ze genoten volop van de activiteiten en konden terugkijken op een sportieve vakantie. 360 kinderen namen deel aan onze vakantie activiteiten OOK IN DE VAKANTIE BEWEGEN

350 40 kinderen stonden aan de aftrap van het schoolvoetbaltoernooi jeugdige schakers lieten hun hersenen kraken 4-12 JAAR 17 NASCHOOLSE ACTIVITEITEN Afwisseling en variatie in bewegen is belangrijk. Want, wanneer kinderen op jonge leeftijd in aanraking komen met verschillende sporten, worden ze vaardiger én ontdekken ze eerder welke sport bij hen past. Dit jaar hebben we daarom een gevarieerd sportaanbod ‘geserveerd’. Samen met de voetbalverenigingen VV Oerterp en VV de Sweach organiseerden we een schoolvoetbal-toernooi. Hieraan namen 350 kinderen uit groep 7 en 8 deel. Daarnaast konden kinderen tot en met twaalf jaar meedoen aan de crossloop of het Stokpaard Kampioenschap. Het schoolschaaktoernooi dat wij voor de jongste strategen organiseerden, was met 40 deelnemers een groot succes. Uiteraard stond spelplezier bij al deze activiteiten voorop!

SPORTONDERZOEK - BEWEEGGEDRAG Hoeveel kinderen in onze gemeente zijn lid van een sportclub? En hoeveel kinderen hebben er eigenlijk een zwemdiploma? Wij willen graag inzicht krijgen in het sport- en beweeggedrag van de jongste generatie. Bijvoorbeeld om erachter te komen hoe wij kinderen in beweging kunnen krijgen. Samen met de basisscholen hebben we een onderzoek gedaan onder leerlingen van groep 5 tot en met 8. Dit leverde waardevolle inzichten op. Eén daarvan is dat er in onze gemeente nog altijd een groep kinderen is waarvan de ouders geen financiële ruimte hebben voor een lidmaatschap bij de sportclub.

4-12 JAAR 19 BETERE KWALITEIT BEWEGINGSONDERWIJS Op de basisscholen in onze gemeente zijn het vaak groepsleerkrachten die bewegingsonderwijs geven. Vakleerkrachten zijn schaars. Daarom vinden wij het belangrijk om leerkrachten te ondersteunen bij het opzetten van kwalitatief goede gymlessen. Hiermee willen wij groepsleerkrachten inspireren én leerlingen kennis laten maken met andere sporten en materialen. Alle zestien basisscholen kregen in het afgelopen jaar les van een vakdocent van TeamFRL. Wekelijks of tweewekelijks mochten de kinderen zich uitleven in onze rijke gymles. Hierin kwam van alles aan bod: van dans tot kickboksen, van korfbal tot de shuttle run-test. Uitdagend en inspirerend voor leerkracht én leerling. 16 Alle 16 basisscholen in onze gemeente deden mee aan onze rijke gymles! “ IK VIND DE SMART- CLIPS SUPER! ZO LEUK OM EENS WAT ANDERS TE DOEN IN DE GYMLES! ” RIXT VAN SCHOOL IT AMBYLD, TERWISPEL

MOTORISCHE ACHTERSTANDEN TERUGDRINGEN Uit cijfers van de gemeente blijkt dat een groeiend aantal kinderen al op jonge leeftijd problemen heeft met hun motoriek. Daar willen wij graag iets aan doen. Daarom hebben wij scholen de mogelijkheid gegeven om kinderen uit groep 3 te laten screenen op motorische problemen. Op dertien scholen hebben we 189 kinderen gescreend: drie meer dan vorig jaar. Met de kinderen die wat achterbleven in hun scores zijn we binnenschools aan de slag gegaan om ze op het ervaringsniveau van hun leeftijdsgenootjes te krijgen. In onze ogen een mooie bijdrage aan de motorische vooruitgang van deze doelgroep. In de toekomst willen we op álle scholen in Opsterland een motorische screening uitvoeren. 189 kinderen kregen een motorische screening

4-12 JAAR 21 BINNENSCHOOLSE EVENEMENTEN Bewegen is gezond! Dat vinden de scholenkoepels in onze gemeente ook. Afgelopen schooljaar mochten wij daarom weer een mooie aanvulling geven op de bestaande bewegingsactiviteiten. Samen met sportaanbieders uit de regio organiseerden wij een aantal leuke sportevenementen. Zo konden kleuters hun energie kwijt tijdens de Pietenspelen en konden leerlingen van groep 7 en 8 zich uitleven tijdens de atletiekdagen of de Comprix-sportdag.

FRYSKE SPORT YN DYN KLASSE VERVOLG STIMULEREN GEZONDE(RE) SCHOOL Fryslân heeft een sportcultuur om grutsk op te zijn. En dat willen wij graag zo houden. Daarom hebben wij de Fryske sporten geïntegreerd in de jaarplanning van het bewegingsonderwijs. Het Fierljeppen en Kaatsen wordt inmiddels aangeboden op zestien scholen in Opsterland. Opsterland gaat voor een gezonde en vitale gemeente. En daar staat TeamFRL volledig achter! Door een gezonde leefstijl te promoten willen wij kinderen ervan bewust maken wat suikers doen met je lichaam. Ook hebben wij de gezonde gymles doorontwikkeld. Daarin is ‘schermtijd’ een nieuw thema! Hoeveel uur per dag kijk jij op een scherm? Wat doet dat met jouw brein en lichaam? Spelenderwijs komen leerlingen erachter wat schermtijd met je doet! “ KINDEREN WETEN NIET HOE HARD ZE NAAR DE OVERKANT MOETEN RENNEN ALS GEVRAAGD WORDT WIE ER NIET ZONDER Z’N TELEFOON KAN! ”

43 succesvolle aanvragen voor het Jeugdfonds Sport & Cultuur 4-12 JAAR 23 JEUGDFONDS SPORT & CULTUUR Ieder kind moet kunnen sporten. Maar niet elk gezin heeft de financiële ruimte om kinderen te laten sporten. Om die drempel weg te halen, werken wij samen met het Jeugdfonds Sport & Cultuur. In 2023 deed ons team met succes 43 aanvragen bij dit fonds. Hierdoor kunnen ook deze kinderen hun favoriete sport doen. Het overgrote deel koos voor voetballen of gymnastiek. Maar er zijn ook kinderen die dankzij het Jeugdfonds aan dans, judo, survival, fitness en freerunning doen. Resultaten waar wij ontzettend blij mee zijn! Factsheet Jeugdfonds Sport & Cultuur Fryslân 2023

UITLEEN SPELMATERIAAL WATER EN FRUIT SÛN OPSTERLAND JOGG In de zomervakantie konden gezinnen weer sportmaterialen lenen uit ons ‘winkeltje’. Meerdere gezinnen maakten hiervan gebruik. En elke week kwamen ze glunderend terug om de geleende spullen om te ruilen voor iets nieuws! Dit jaar mochten wij weer veel sportieve evenementen organiseren op en rond scholen. Om bij te dragen aan een gezonde sportomgeving deelden wij tijdens de activiteiten fruit en water uit. Zeker in de zomer is voldoende water drinken tijdens het sporten belangrijk. En daar mag een lekker stukje fruit, vol met vitaminen, natuurlijk niet bij ontbreken!

4-12 JAAR 25 CLUB IN DE KLAS Er zijn zoveel sporten dat het best lastig kiezen is welke sport je écht leuk vindt. Om kinderen te informeren over het lokale sportaanbod, brengen wij - met de clubondersteuner – lokale sportclubs in de klas. Dit moet zorgen voor een win-win situatie. Volleybal, tennis, judo, dans: iedereen wordt uitgenodigd! “ DIT IS EEN UNIEKE KANS OM JE ALS CLUB TE LATEN ZIEN. ” GEERT DE HAAN, JUDO KINGS

NIET HANGEN MAAR BEWEGEN! JONGEREN Waarom sporten als je chillen kan? Die mind-set onder jongeren willen wij graag doorbreken. Dit doen wij door jongeren aan ons te verbinden via beweegactiviteiten. Hiermee willen wij de jeugd inspireren, uitdagen én activeren. Want lekker bewegen in je vrije tijd kan juist ontzettend chill zijn.

297

SIMMER JUMP ALLE JONGEREN OP GEZOND GEWICHT! 28 jongeren deden mee aan de Simmer Jump In de zomervakantie organiseerden wij op verschillende locaties in Opsterland de Simmer Jump: lekker springen, rennen en klauteren over verschillende stormbanen. In totaal renden 28 jongeren zich het zweet op het voorhoofd. Uiteraard werden er onderling wedstrijdjes gehouden om te kijken wie het snelste naar de overkant kon.

PANNA KNOCK-OUT Samen met het Jeugdfonds Sport & Cultuur en Code Hans organiseerden wij op de Nationale Beweeg Dag (NBD) een panna knock-outtoernooi voor jongeren. Onder leiding van wereldkampioen Nassar el Jackson streden 38 enthousiaste jongeren om de titel ‘panna knock-outmaster’. Naast dit spektakel was er een demo van Jackson en een workshop breakdance. JONGEREN 29

IEDEREEN DOET EN TELT MEE VOLWASSENEN Sporten en bewegen is niet alleen gezond. Sporten brengt mensen ook samen. Daarom is het zo belangrijk dat iedereen de kans krijgt om mee te doen. Met lokale verenigingen en organisaties creëerden wij een aantal nieuwe laagdrempelige sport- en beweegmomenten. En dankzij de samenwerking met het Volwassenenfonds halen we financiële drempels weg. Zo maken wij voor iedereen de weg vrij om mee te doen aan het beweegaanbod in onze regio.

FITTESTEN Via onze Fittest geven wij mensen een zetje in de vitale richting. De test biedt deelnemers (van achttien jaar en ouder) een goed beeld van hun fysieke gezondheid. Ze krijgen daar ook een passend beweegadvies bij. Zaterdag 3 juni vond de Fittest plaats in Gorredijk. Negenendertig deelnemers kregen aan de hand van de testuitslag een beweegadvies én informatie over welke sportaanbieders bij dit advies zouden passen. Ook konden ze kennismaken met het Volwassenenfonds. Een geslaagde dag met leuke gesprekken! SPORT EN CULTUUR VOOR IEDEREEN “ IK WIL GRAAG GEZOND EN VITAAL OUD WORDEN. DAAROM IS HET GOED OM TE WETEN HOE JE ERVOOR STAAT. ” DEELNEEMSTER AAN DE FITTEST 39 inwoners namen deel aan onze Fittest

NATIONALE DIABETES CHALLENGE Samen met de Bas van der Goor Foundation en de buurtsportcoach zijn we in Noordwolde gestart met de NDC (Nationale Diabetes Challenge). Tijdens de NDC brengt de buurtsportcoach mensen met diabetes, hart- en vaatziekten of een andere chronische beperking via een programma van twintig weken in beweging. Het doel is het verbeteren van de conditie. VOLWASSENEN 33

GEZOND NATUUR WANDELEN BURGERINITIATIEVEN Wandelen brengt je niet alleen in beweging, het is ook een mooie manier om elkaar te ontmoeten. Elke week genieten minstens twaalf deelnemers van de wandelingen van Gezond Natuur Wandelen. Vrijwilligers zetten elke keer een leuke wandeling uit door de bossen van Beetsterzwaag en zorgen voor de begeleiding. Bakkeveen wil binnen 25 jaar een Blue Zone worden. Dit is een omgeving waarin mensen langer in goede gezondheid leven. TeamFRL helpt graag mee om het dorp dichter bij dit doel te brengen. Zo hebben we vorig jaar twee keer een Fittest georganiseerd voor inwoners van achttien jaar en ouder. In totaal brachten 50 mensen hun fysieke gezondheid in beeld en kregen aan de hand hiervan beweegadvies. Na het goede voorbeeld van Bakkeveen, heeft ook Wijnjewoude zich aangesloten bij de Blue Zone-beweging. Op zaterdag 21 oktober werd het startsein hiervoor gegeven met een gezondheidsmarkt én een fittest. Aan de Fittest namen 33 mensen deel.

60 inwoners kunnen dankzij een aanvraag bij het Volwassenenfonds lekker sporten VOLWASSENEN 35 VOLWASSENENFONDS SPORT & CULTUUR Net als de gemeente Opsterland vinden wij het belangrijk dat iedereen mee kan doen aan sport en cultuur. Ook als je hiervoor niet de financiële ruimte hebt. Via het Volwassenenfonds krijgen inwoners financiële ondersteuning om mee te blijven doen aan het beweegaanbod in onze regio. In 2023 deed ons team samen met 60 inwoners een succesvolle aanvraag bij het Volwassenenfonds. Dankzij deze steun kunnen ook zij nu gewoon sporten. De sport waar de meeste aanvragers voor kozen? Dat is fitness.

SPORTEN VOOR OUDEREN SENIOREN Je bent nooit te oud om te sporten en te bewegen. Sterker nog, bewegen wordt steeds belangrijker naarmate je ouder wordt. Om aan je fitheid te werken, maar ook om anderen te ontmoeten. Ook in onze gemeente zien we bij senioren een grote behoefte aan beweging en ontmoeting. Daarom willen we deze groep nog meer betrekken bij beweegactiviteiten in de regio. Om eenzaamheid tegen te gaan, om mensen meer zelfvertrouwen te geven in het bewegen en om (kwetsbare) senioren passend beweegadvies te geven.

DOORTRAPPEN Doortrappen is een initiatief om senioren zo lang mogelijk veilig te laten fietsen. In 2023 vonden er in onze gemeente diverse ‘Doortrap-acties’ plaats. - Tijdens de aftrap van het seizoen hebben 33 mensen in een groep een route gefietst. - Elf mensen lieten een gratis fietsspiegel monteren tijdens de fietsspiegel- actie én zijn geïnformeerd over de veiligheid van een fietshelm. - Zeven fietsliefhebbers hebben geleerd over de verkeersveiligheid tijdens de Fiets Totaal Doortrap Dag. - Tijdens de Driewielontdekdag ontdekten 57 mensen de voordelen van een driewielfiets. - Elke week genieten acht inwoners van de natuur, het bewegen en het samenzijn met de Doortrappen-fietsgroep. 116 fietsliefhebbers werden bereikt via meerdere acties

39 SENIOREN BEWEEGGROEPEN VOOR SENIOREN Voor senioren is het soms lastig om de juiste beweegactiviteit te vinden. Zeker als je kwetsbaar bent door fysieke gebreken. Toch vinden wij het belangrijk om deze groep in beweging te krijgen én te houden. Daarom hebben we het afgelopen jaar twee beweeggroepen begeleid. Na de zomer zijn wij gestopt met de begeleiding, maar hebben wij beide groepen warm overgedragen naar Fit In Fryslân. Zij begeleiden de groepen nog elke week met veel plezier en succes.

EEN BEPERKING MAG GEEN HINDERNIS ZIJN AANGEPAST SPORTEN Wanneer je een beperking hebt, is sporten een flinke uitdaging. Er zijn minder mogelijkheden om te sporten en aangepaste apparatuur is duur. Daarom zet TeamFRL Opsterland zich in om sporten en bewegen ook voor deze doelgroep gemakkelijker en toegankelijker te maken. We richten ons hierbij op sportaanbieders in de regio om het aanbod en de mogelijkheden te vergroten. Daarnaast organiseren we projecten op basisscholen om kinderen te laten ervaren hoe het is om te leven en te sporten met een beperking. We hopen op deze manier meer draagvlak en begrip te creëren voor aangepast sporten in onze gemeente.

CLINICS OP SCHOLEN Sporten met een beperking is anders, maar zeker niet minder leuk! Op de Comprix-Sportdag in Gorredijk konden leerlingen dit ervaren door zelf een potje rolstoelbasketbal te spelen. Ook hebben wij twee keer een Meet & Greet met parasporters georganiseerd. Leerlingen van de Oanrin in Bakkeveen kregen op 16 juni handbiker Gerrit Dijkstra op bezoek. En in Terwispel was Stefan Boersma (keeper van Oranje) op 11 december te gast bij ’t Ambyld. Kinderen krijgen hierdoor meer inzicht in wat het betekent om te leven en te sporten met een beperking. ONTDEK WELKE SPORT GOED BIJ JE PAST

43 AANGEPAST SPORTEN DE WARME HERFSTKUIER Bewegen is goed voor iedereen, of je nu wel of geen beperking hebt. Nog mooier is het om deze twee groepen te combineren. Dat kan dankzij de Warme Herfstkuier: een wandeling voor iedereen die van lopen en kletsen houdt. Na het succes van de Herfstkuier van 2022 organiseerden we dit jaar een tweede editie. Ook dit keer was de animo met 93 deelnemers groot. De editie van 2023 bestond uit twee tochten. De eerste was een wandeltocht van acht kilometer. Hierbij konden deelnemers uit Beetsterzwaag en Drachten elkaar ontmoeten onder het genot van een kop koffie. Ook was er een nieuwe wandeling van drie kilometer. Deze tocht is speciaal uitgezet voor rolstoelgebruikers, loopfietsers, rolstoelduwers en rollatorgebruikers. 93 wandelaars deden mee aan de Warme Herfstkuier

MEEBOUWEN AAN VITALE CLUBS CLUBONDERSTEUNING Opsterland heeft een breed en divers lokaal sportaanbod. Na de coronajaren zien wij dat steeds meer mensen ervoor kiezen om bij een club te sporten. Dat is mooi. Maar soms groeien de ledenaantallen sneller dan het aantal vrijwilligers. Ook zien wij dat de vraag naar sporten en bewegen verandert. Daarom ondersteunen wij sportclubs bij de ontwikkeling van beleid, het vernieuwen van hun sportaanbod en het werven van vrijwilligers. Hierin bieden wij altijd maatwerk. Door kennis te delen en samenwerking te stimuleren, bouwen wij aan vitale clubs en hopen wij het sportaanbod in de gemeente verder uit te breiden. Zodat alle inwoners ook in de toekomst plezierig kunnen blijven sporten!

UITBREIDEN EN ONDERHOUDEN NETWERK Van clubbezoeken, telefoongesprekken tot social media: TeamFRL stopt elk jaar veel energie in de contacten met sportaanbieders. De clubondersteuner heeft hierbij een loketfunctie en onderzoekt hoe clubs het beste geholpen kunnen worden. Soms door zelf ondersteuning te bieden, maar ook door de verbinding met een sportbond te leggen. Zo hebben wij met de KNVB gekeken hoe VV Oerterp het aanbod op vrijdagavond beter kon organiseren. Samen met de NLTB hebben wij met de tennisverenigingen uit Terwispel en Tijnje stappen gezet naar een toekomstige samenwerking. En met het Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond (KNKV) is een opleiding voor trainers opgezet vanuit de clubs uit Ureterp en Drachten. Mooie samenwerkingen en altijd vanuit het perspectief van de club. DE TOEKOMST VAN SPORT EN BEWEGEN

DELEN BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN INFORMATIE We vinden het belangrijk dat sportclubs op de hoogte blijven van ontwikkelingen en kansen binnen onze gemeente. We delen daarom informatie over onderwerpen zoals een veilig sportklimaat en subsidiekansen. Ook delen we uitnodigingen voor bijeenkomsten en opleidingen. Dit doen we via mail, sociale media, whatsappgroepen of in het persoonlijk contact met de clubs. 47 CLUBONDERSTEUNING

CURSUSSEN EN SCHOLINGEN We boden de clubs weer een divers palet aan trainingen en cursussen aan. Van voorzitter tot jeugdtrainer: voor iedereen was er relevant aanbod. En altijd met het doel om de vitaliteit, zelfredzaamheid en professionaliteit van sportaanbieders te verbeteren. Voorbeelden daarvan zijn de cursus: ‘Besturen met impact’, de workshop ‘Het goede gesprek’, meerdere EHB(S) O-sessies en sessies over ‘De Nieuwe Vrijwilliger’, de ‘4 inzichten voor bestuurders’ en ‘Taakie’ (systeem om de inzet van vrijwilligers te managen). WORKSHOP: HET GOEDE GESPREK Veel trainers en bestuurders krijgen te maken met teleurstellingen en moeten soms lastige gesprekken voeren met leden en ouders. Met de KNVB hebben wij daarom de interactieve workshop ‘Het goede gesprek’ ontwikkeld en aangeboden. Meer dan 25 mensen namen hieraan deel, waarvan acht uit onze gemeente. Een mooi resultaat! “ HET IS ZO WAARDEVOL OM MET ANDERE VERENIGINGEN IN GESPREK TE GAAN EN SAMEN TE LEREN. ” HILDA BRON, STANFRIES 40 Meer dan 40 mensen namen deel aan de EHB(S)O sessies in de gemeente

49 PROJECTEN: DE LEDENACTIE EN FIFA OP DE CLUB DE LEDENACTIE Meer leden, daar heeft bijna elke club behoefte aan. De Ledenactie was daarom een mooi initiatief waarop clubs konden aanhaken. De clubs kregen een kanten-klaar pakket van promotiemiddelen, afgestemd op hun huisstijl. Zo konden clubs zich, volledig ontzorgd, goed in de schijnwerpers zetten. FIFA OP DE CLUB ‘Hoe krijgen wij meer contact met de jongeren in ons dorp?’ In Ureterp een relevante vraag. Daar leeft het gevoel dat de jongeren moeilijk te bereiken zijn. Ook zijn er signalen van middelengebruik. De VV Oerterp maakte daarom gebruik van de pilot ‘FIFA op de club’. Tijdens dit project werden spelcomputers, Tv-schermen en het FIFAspel geïnstalleerd in de kantine. Dit resulteerde in een mooie ontmoetingsplek voor jongeren én voor de club een gelegenheid om contact te maken met de jeugd. “ MOOIE ACTIE, MET EEN GOED STAPPENPLAN. HEEL UITGEBREID. JE HOEFT ZELF BIJNA NIETS TE BEDENKEN. ” DEELNEMENDE CLUB CLUBONDERSTEUNING

SAMENWERKING SPORTCLUBS Kinderen in de gymles kennis laten maken met lokale sporten. Dit was niet alleen een wens vanuit sportaanbieders in onze gemeente, maar ook een mooie toevoeging aan meer diversiteit in de gymles. Daarom zijn we ‘Club in de klas’ gestart. Samen met vakdocenten hebben wij clubs benaderd om clinics op school te geven. En daar maakten meerdere clubs gebruik van. Zo zijn er in de afgelopen periode twaalf clinics geweest van verschillende clubs zoals dans, volleybal, voetbal en kickboksen. HET LOKAAL SPORTAKKOORD 2.0 We hebben het Lokaal Sportakkoord van 1.0 naar 2.0 gebracht. Samen met de gemeente, lokale sportaanbieders en maatschappelijke partners hebben we wensen en behoeftes opgehaald. Aan de hand van deze inzichten hebben we LSA2 vormgegeven. Een mooi vertrekpunt om de komende jaren bij te dragen aan vitale sportclubs, een betere toegankelijkheid van sport en meer betekenis (waarde) van sport. Verder hebben we lokale initiatieven begeleid bij het opstellen van een aanvraag voor financiële ondersteuning. Het zijn eigen initiatieven van clubs of lokale organisatoren van evenementen. Mooie voorbeelden zijn: - De meidendag van ODV, - De KidsRun in Ureterp, - De voetbalclinics van BlueBoys, - De Warme Herfstkuier, - ‘Maak kennis met tennis’ bij Dundelle, - Materiaal voor StânFries Artikel van de SA: Club in de Klas snijdt aan twee kanten

51 “ IN PEAR FAN DIZZE BÊRN BINNE NOCH BANG FOAR DE BAL, MAR OAREN KINNE DE BASISBEWEGINGS FAN VOLLEYBAL AL. DAT BINNE NATUERTALINTEN. ” GERDA VAN DER WEG, TRAINER THOR CLUBONDERSTEUNING

VITALE SPORTCLUBS DE GEZONDE EN VEILIGE SPORTOMGEVING Hoe kun je als sportaanbieder leden werven en behouden? Vanuit dit vraagstuk werkten we met acht deelnemers in een driedelige cursus toe naar een antwoord. Vanuit de theorie, maar ook met tussentijdse opdrachten in de praktijk! Iedereen wil sporten in een gezonde, veilige en stimulerende omgeving. Maar veel clubs zijn zich onvoldoende bewust wat dit thema inhoudt én wat de gevolgen voor mensen en de club zijn wanneer er zich ongewenste situaties voordoen. Daarom focussen we op een stabiele basis voor wat een veilig sportklimaat betreft. Dit hebben we gedaan door over dit onderwerp te communiceren en het op de agenda te zetten. Ook hebben we diverse interventies opgezet en aangeboden. Onder meer een scholing voor Vertrouwenscontactpersonen (VCP) én een terugkomavond waar elf VCP’ers hun ervaringen konden delen. EHBSO Op een ander niveau van veiligheid organiseerden we twee sessies EHBSO (Eerste Hulp bij Sportongevallen). Ook deze basis moet bij de clubs op orde zijn. Aan de sessies deden meer dan 25 mensen mee.

53 “ DE TERUGKOMAVOND VOOR VCP’ERS WAS ERG WAARDEVOL. WANNEER WE KENNIS UITWISSELEN BLIJVEN WE LEREN. ” ESTHER VAN HERK, THOR LIPPENHUIZEN CLUBONDERSTEUNING

COÖRDINATIE SPORT & PREVENTIE Via het Gezond en Actief leven Akkoord (GALA) gaat Opsterland voor een samenhangende aanpak van gezondheidsvraagstukken. Positieve impact maken dankzij meer sport en bewegen is hierin een belangrijke doelstelling. De Coördinator Sport & Preventie is aangesteld om de doelen uit GALA te verbinden aan het lokale sportaanbod én om nieuwe manieren te ontwikkelen om inwoners in beweging te krijgen. De verantwoordelijkheid voor het LokaalSportakkoord valt ook onder deze rol. Uiteraard in samenwerking met lokale partners en sportaanbieders. En altijd met het doel om de positieve gezondheid in de gemeente te bevorderen!

OPSTART COÖRDINATOR SPORT EN PREVENTIE Dit jaar is het Gezond en Actief Leven Akkoord voor Opsterland opgesteld. De Coördinator Sport en Preventie is het afgelopen najaar aangehaakt vanuit het Beweegteam. Samen met collega’s hebben wij de gewenste rol en potentiële meerwaarde van de Coördinator Sport en Preventie verkend. De eerste connecties zijn gelegd, bijvoorbeeld door de betrokkenheid bij de start van het OKO-project. Ook de realisatie van een goed Lokaal Sportakkoord is door de Coördinator Sport en Preventie kracht bijgezet. De Coördinator Sport en Preventie is daarnaast een gesprekspartner voor de collega’s van het beweegteam om de samenwerking met de gemeente verder te versterken. In 2024 willen wij deze rol verder uitbouwen.

57 COÖRDINATIE SPORT & PREVENTIE

Onze leefomgeving kan inwoners activeren en inspireren. Bijvoorbeeldommeertebewegen,tespelenenteontmoeten. Dit geeft een positieve impuls aan gezondheid en welzijn. Daarom wil de gemeente Opsterland bewegen en sporten - voor jong en oud - in de openbare ruimte stimuleren. Dit begint bij een openbare ruimte die aantrekkelijk, uitnodigend én inspirerend is. En daar draagt TeamFRL graag aan bij. EEN OMGEVING DIE ACTIVEERT EN INSPIREERT BEWEGEN IN DE OPENBARE RUIMTE

BEWEEGLOCATIES Wij hebben de 52 speeltuinen in onze gemeente in kaart gebracht. Daarvan hebben wij de leukste negentien op het YnBeweging-platform gezet. Zo hebben inwoners van elk dorp snel inzichtelijk waar kinderen fijn en veilig kunnen spelen. DE GROENE LONG Samen met Sportcentrum Unifit en het winnen van ‘de Gordyk oan set’-prijs konden we een beweegroute in de Groene Long van Gorredijk realiseren. Deze route van anderhalf kilometer voert door de bossen van Gorredijk en daagt inwoners uit om over toestellen te lopen, te springen en te klimmen. Alle speeltuinen op het online platform YnBeweging

61 BEWEGEN IN DE OPENBARE RUIMTE

EK YN 2024 SETTE WY DE YNWENNERS FAN DE GEMEENTE WER YN BEWEGING. Inisjatyf fan @TEAMFRLOPSTERLAND @TEAMFRL_OPSTERLAND TeamFRL Opsterland Wetterwille 9, 8401 GB Gorredijk opsterland@team.frl team.frl/opsterland GRUTSK OP ÚS RESULTATEN YN 2023!

beweegteamopsterland.nl

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=